Alles wat je moet weten over gorilla trekking in Oeganda
Waarom zijn berggorilla’s zo zeldzaam?
Er leven wereldwijd nog maar iets meer dan duizend berggorilla’s. Ze komen alleen voor in twee kleine gebieden: het Bwindi Impenetrable National Park in Oeganda en het Virunga-gebergte op de grens van Rwanda, Congo en Oeganda. De reden dat ze zo zeldzaam zijn, is de beperkte omvang van hun leefgebied – Bwindi is slechts 330 km² groot – én de druk van menselijke activiteit rondom deze bossen.
Documentaire Virunga
Tip: kijk naar de documentaire Virunga. Een indrukwekkende en aangrijpende documentaire over moed, corruptie en de strijd om bedreigde gorilla’s én een nationaal park te beschermen – rauw, spannend en hartverscheurend tegelijk. Echt een aanrader.
Gorilla's in Congo, Rwanda en Oeganda
Oeganda is een van de drie landen waar je berggorilla’s kunt zien – samen met Rwanda en Congo. Omdat er nog zo’n 1000 dieren over zijn maakt het deze ervaring uniek én kwetsbaar. Daarom gelden er strikte regels, waaronder het reserveren van een permit.
Waar kun je gorilla’s zien in Oeganda?
Het Bwindi Impenetrable National Park is opgedeeld in vier verschillende gebieden waar je op gorillatrekking kunt gaan. Elk gebied heeft zijn eigen karakter en gorillafamilies, welk gebied je bezoekt is afhankelijk van je reisroute.
De vier regio’s voor gorilla trekking in Oeganda
Buhoma is de oudste en bekendste toegangspoort tot het park. Deze regio ligt in het noorden van Bwindi en is makkelijk bereikbaar. Je vindt hier enkele van de eerste gorillafamilies die ooit zijn gehabitueerd, zoals de Mubare-, Habinyanja- en Rushegura-groep. De paden zijn hier relatief goed begaanbaar.
Ruhija, waar ik zelf geweest ben, ligt iets oostelijker in het park. Het gebied staat bekend om zijn prachtige uitzichten over het woud en de mistige valleien. Hier leven onder andere de Kyaguriro-familie (die wij bezochten), de Bitukura-, Mukiza- en Oruzogo-groepen. De wandelingen hier zijn iets uitdagender, maar het landschap maakt dat meer dan goed.
Rushaga ligt in het zuiden van Bwindi en heeft de meeste gorillafamilies. Daardoor is de kans op een permit hier vaak groter. Wat Rushaga extra bijzonder maakt, is dat je hier ook een zogeheten "gorilla habituation experience" kunt boeken – een unieke activiteit waarbij je vier uur (!) bij een gorillagroep mag blijven, in plaats van het gebruikelijke uur. Dat maakt het gebied zeer geliefd bij fotografen en natuurliefhebbers.
Nkuringo ligt ten westen van Rushaga en staat bekend als het meest uitdagende gebied qua terrein. De wandelingen zijn hier steiler en zwaarder, maar de beloning is groot: waanzinnige vergezichten en een zeer afgelegen sfeer. Deze regio is ideaal voor avontuurlijke reizigers die niet terugschrikken voor een flinke klim.
Hoe leven gorilla’s? Over sociale banden en hiërarchie
Gorilla’s zijn extreem sociale dieren. Een groep bestaat uit een zilverrug (de dominante leider), verschillende volwassen vrouwtjes en hun jongen. Soms leven er meerdere zilverruggen samen, waarbij één de baas is. De dieren communiceren met elkaar via grommen, roepen en lichaamstaal.
Eten, rusten en eten; een typische dag voor de gorilla's
Een typische dag bestaat uit eten, rusten, en weer eten. Soms ontstaan er kleine conflicten, bijvoorbeeld over een favoriete voederplek, maar de meeste interacties zijn vreedzaam. Jonge gorilla’s spelen veel en worden voortdurend gegroomd door oudere groepsleden. Ongeveer eens per maand vindt er een ontmoeting plaats tussen groepen – vooral belangrijk voor vrouwtjes die van groep willen wisselen.
Wat eten gorilla’s?
Gorilla’s zijn vegetariërs. Hun dieet bestaat uit bladeren, stengels, bast, vruchten en soms bloemen. Ze eten maar liefst vijf tot zes uur per dag om genoeg voedingsstoffen binnen te krijgen. Vlees of insecten eten ze niet, op een zeldzame termiet na. De samenstelling van hun dieet hangt sterk af van waar ze leven. In het lager gelegen Buhoma vinden ze meer fruit dan in Ruhija, dat hoger ligt. In de Virunga-volkanen eten gorilla’s nauwelijks fruit. Elke groep heeft een eigen 'thuisgebied', meestal tussen de 10 en 30 vierkante kilometer. Ze reizen gemiddeld een kilometer per dag, afhankelijk van de beschikbaarheid van voedsel.
Hoe worden gorilla’s beschermd?
Achter die bijzondere ontmoeting met een gorilla schuilt een hele wereld van zorg en bescherming. De Uganda Wildlife Authority werkt samen met natuurbeschermingsorganisaties aan een breed scala aan projecten. Parkrangers houden dagelijks toezicht om stroperij en illegale activiteiten te voorkomen. Onderzoekers volgen de gorilla’s nauwgezet en dierenartsen zijn betrokken bij de gezondheid van de dieren. Met jouw permit draag je daar direct aan bij. Het geld wordt niet alleen gebruikt voor natuurbescherming, maar ook om lokale gemeenschappen te ondersteunen – denk aan werk voor gidsen, porters en rangers, én aan projecten op het gebied van onderwijs, gezondheidszorg en duurzame landbouw. Een gorillatrekking is dus niet alleen een unieke ervaring, maar ook een investering in natuurbehoud én in de toekomst van de mensen die ernaast leven.
Trackers spotten de gorilla's
Elke dag worden trackers ’s ochtends vroeg het woud in gestuurd. Zij volgen de gorilla’s, geven hun locatie door, en op basis daarvan worden bezoekersgroepen samengesteld (max. 8 personen per groep).
Gorilla-permits
Een permit is verplicht en moet ruim van tevoren worden aangevraagd – zeker in het hoogseizoen. De opbrengst van deze permits wordt gebruikt voor natuurbescherming en gemeenschapsprojecten. Veel ex-stropers zijn nu rangers geworden – een prachtig voorbeeld van positieve verandering.
Wat kost een gorilla trekking?
Een gorillatrekking is een exclusieve ervaring en daar hangt ook een prijskaartje aan. In Oeganda betaal je momenteel 800 dollar per persoon voor een permit. Dat lijkt veel, maar het is aanzienlijk goedkoper dan in buurland Rwanda, waar een permit 1.500 dollar kost. In de Democratische Republiek Congo ligt de prijs lager, namelijk rond de 400 dollar, al is het reizen daar minder stabiel en wordt het niet door iedereen aanbevolen.
Waarom is een gorilla trekking zo duur?
Zoals gezegd komt de opbrengst van de permits grotendeels ten goede aan natuurbescherming en de lokale gemeenschappen. Door een permit te kopen draag je dus direct bij aan het voortbestaan van deze bedreigde diersoort én aan werkgelegenheid in de regio.
Wat neem je mee op gorilla trekking?
Een goede voorbereiding maakt je ervaring niet alleen aangenamer, maar ook veiliger. Zorg voor stevige, waterdichte wandelschoenen – het terrein kan modderig en steil zijn. Een dichte, lange broek beschermt je benen tegen insecten en scherpe planten. Tuinhandschoenen zijn geen overbodige luxe: je moet je regelmatig vasthouden aan takken, en die zitten vaak vol doorns.
Ook een lichtgewicht regenjas is aan te raden. Het Bwindi-woud is een tropisch regenwoud, en een plotselinge bui is eerder regel dan uitzondering. Tot slot: overweeg zeker om een porter in te huren. Niet alleen helpt hij je met je rugzak of een hand bij steile stukken, het is ook een manier om de lokale economie te ondersteunen.
Wie mag er mee tijdens een gorilla trekking
Om deel te nemen aan een gorillatrekking moet je minimaal 15 jaar oud zijn. Dat is een strikte grens, ingesteld om de veiligheid van zowel de bezoekers als de gorilla’s te waarborgen.
Gorilla trekking, een bijzondere vorm van safari
Een gorillatrekking is geen traditionele safari waarbij je vanuit een jeep dieren observeert. Je begeeft je te voet, met een gids en gewapende rangers, diep het regenwoud in. Soms ben je uren aan het klauteren voordat je de gorilla’s bereikt – en soms heb je het geluk dat ze al dicht bij zijn. Het is fysiek, intens, soms uitdagend, maar bovenal onvergetelijk. Want als je daar staat, oog in oog met een zilverrug of een moeder met jong, dan besef je dat je getuige bent van iets zeldzaams. Iets wat je voor altijd bijblijft.
