februari 5, 2023

De omgeving van het Baringomeer heeft behalve de excursie op het meer nog meer interessants te bieden. We zijn in Noord-Kenia, het gebied waar ook de Pokot wonen en bezoeken deze stam met Augustine, een lokale gids die alles weet over de Pokot en hun tradities.

traditionele-stam-pokot

Een open plek in het bos dichtbij Pokot

Het is een half uur rijden vanuit onze lodge naar het dorp van de Pokot. In tegenstelling tot de Masai en de Samburu die in dorpen wonen-kleine hutten omringd door een haag van doorntakken- wonen de Pokot met hun familie in een zogenaamde kao, een kleine open plek in het acacia bos. Augustine spreekt de taal en heeft een goede band met de Pokot. Ons bezoek wordt zeker op prijs gesteld,  zo verzekert hij ons. 

Kinderen naar school

Het is rustig als we aankomen. We parkeren de truck langs de weg en lopen met Augustine mee. Droge zandgrond met struiken en een enkele boom.  Een paar schoolkinderen met een roze blouse kijken ons nieuwsgierig aan. Augustine vertelt dat niet alle kinderen in staat zijn om naar school te gaan. Ondanks het feit dat de school gratis is, is het aanschaffen van een uniform en een schrift met een pen vaak een probleem.

Toch zijn er steeds meer kinderen die naar school gaan. Trots vertelt Augustine het verhaal van Ingrid, een Pokot meisje die nu bijna afgestudeerd is als arts en regelmatig terugkeert naar haar familie.

Alles draait om vertrouwen

Hoe verder we lopen, hoe drukker het wordt. Om ons heen steeds meer kinderen die ons volgen op weg naar de hutten. Augustine vertelt dat alles gebaseerd is op vertrouwen. Kom je onverwacht als onbekende hier aan dan zul je een verlaten plek aantreffen. Omdat ze Augustine kennen en weten dat het vertrouwd is, verschijnen er steeds meer kinderen en volwassenen. Voor de kinderen neemt Augustine bananen mee, met de eenzijdige voeding van maispap lijkt dit een gezonde aanvulling.

Vier trotse vrouwen

We worden door de volwassenen welkom geheten, het zijn vier vrouwen op een rij. Augustine vertelt dat de man van een van de vrouwen onlangs is overleden. Daarom is zij nu de belangrijkste persoon in deze familie. Een rustige, vriendelijke vrouw, het haar in kleine vlechtjes met kralen en om haar nek een meerkleurige kralenkraag.

Het belang van de geit

Zoals gezegd leven de Pokot op een traditionele manier. Een centrale rol in hun leven speelt het vee, geiten in dit geval. De vrouwen blijven overdag rondom de hutten en de mannen gaan op pad met het vee. Het belang van de geit wordt de baby al bij de moedermelk in gegeven. De eerste drie maanden drinkt de baby bij de moeder daarna ook bij de geiten. Als ik even denk aan mijn problemen met het aanleggen van mijn baby's lijkt het aanleggen bij een geit me nogal een klus. Blijkbaar niet bij de Pokot. Door de baby te laten drinken bij de geiten wordt de melkproductie van de geit gestimuleerd en het zorgt er bovendien voor dat het kind dat opgroeit zich bewust wordt van het belang van de geiten.

Bijgeloof en oude gebruiken

De Pokot geloven in tovenarij en hechten waarde aan bijgeloof. Zo geloven ze dat de maag van de geit voorspellende waarde heeft en als je als man overlijdt zonder dat je kinderen hebt gekregen, dan word je begraven met een speer in je achterste; fijn dat je dat niet meer bewust meemaakt. Dit gebruik zorgt ervoor dat de overledene geen slechte dromen kan veroorzaken. Een vrouw die haar kind tijdens de bevalling heeft verloren brengt ongeluk en wordt een bepaalde periode vermeden. Dat klinkt me behoorlijk cru in de oren maar Augustine geeft aan dat ze zo uitsluiten dat de vrouw aan een besmettelijke ziekte lijdt.. tja.

Vervangen van de deur of de hele hut

We zien de resten van een hut. Augustine vertelt dat dit met het overlijden van de man te maken heeft. Als een vrouw overlijdt dan wordt de deur van de hut vervangen, als de man overlijdt dan breken ze de hut af en bouwen weer een nieuwe.

Lokale medicijnen

Er wordt veel waarde gehecht aan natuurgenezers, waarzeggers en vroedvrouwen. Als een vrouw blijft bloeden na een bevalling dan slachten ze een geit, maken soep en koken het vlees. De vrouw eet de soep en het goed gekookte vlees. Vaak knapt ze dan weer snel op. Ik denk aan de flessen met Floradix, de ijzerhoudende drank die ik moest innemen na de bevalling. "De Pokot maken veel gebruik van planten en kruiden uit de natuur"  zegt Augustin. Ter illustratie smeert hij Aloë Vera op de wond van een medereiziger. Twee dagen later is de wond geheel verdwenen!

Feesten en ceremonies

Feesten en ceremonies zijn er ook. Ze markeren overgangen in het sociale leven, zoals de overgang van jongen naar (besneden) man. De vrouwen zien er vandaag prachtig gekleed uit. Dat doen ze omdat wij op bezoek komen en om warm te blijven als het regent. Praktisch, dat moet je de Pokot nageven. De oorbellen geven de status en het aantal kinderen van de vrouw aan. De hoofdband is er omdat het mooi staat. Dat kan ik alleen maar beamen, ik bekijk de veer op de hoofdband. De oude vrouw maakt oogcontact met mij en glimlacht. Geen verkoop van sierraden of kleine gebruiksvoorwerpen hier zoals je dat wel vaak meemaakt tijdens een bezoek aan een Masai-of Samburu dorp. Ter afsluiting van ons bezoek gaan we dansen!

Dansen bij het afscheid

De gastvrijheid is ongekend. Ik zie ons in Nederland nog niet zo omgaan met onbekende mensen die onverwacht langskomen. De dans wordt begeleid door ritmisch handengeklap. Een voor een worden we uitgenodigd om mee te dansen. Ik dans met de oude mannen, de jonge mannen klappen voor ons. Zo hoort het ook in de sociale orde van de Pokot, soort bij soort.

De kinderen zwaaien ons uit bij het afscheid, een paar stoere jongetjes rennen nog een stuk mee met onze truck. Ongekende vriendelijkheid en gastvrijheid bij de Pokot, een traditie die ze hoog in ere houden.

Reactie achterlaten


  1. Ook weer een prachtige stam.. Hele mooie reisbeschrijving.. Hier kan ik alleen maar van dromen.. Geweldig!!

{"email":"Email address invalid","url":"Website address invalid","required":"Required field missing"}

Ook interessant