Slavenhandel in Zanzibar

Vermoeid en onder het stof verruil je de safari jeep voor een ligstoel aan het parelwitte strand van Zanzibar. Het eiland met de exotische naam voor de kust van Tanzania waar je zo heerlijk kunt relaxen na een indrukwekkende safari in een van de nationale parken op het vasteland of waar je rechtstreeks naar toe vliegt voor een vakantie. Uitrusten aan het strand in Paje of Nungwi. Cocktailtje in de hand en chillen maar. De plaatjes kloppen; witte stranden, azuur blauwe zee en de mooiste zonsondergangen. Count me in!

Sunny side up

Het is heerlijk op Zanzibar. Ik verblijf een paar dagen in Stonetown en daarna in Nungwe aan het strand. Genieten van de meest geweldige sunsets en als kers op de taart ook nog fantastisch snorkelen en zwemmen met dolfijnen bij Mnemba Island.

Donker verleden

Maar dit mooie bounty eiland heeft ook een minder zonnige kant, een donker verleden. Ik bezoek in Stone Town het slave market museum en ik weet niet wat ik zie en lees. Ik ben opgegroeid met boeken als "De negerhut van oom Tom",  zag films als  "Roots", "12 years a slave en "Hoe duur was de suiker". Allemaal gebaseerd op de gevolgen van de slavenhandel vanuit West-Afrika. Ik ken de Trans-Atlantische slavenhandel en de rol van Nederland. Maar tot nu wist ik niet dat ook de oost kant van Afrika zo'n heftige slavernij geschiedenis heeft.

Zanzibar het centrum van de slavenhandel

 Waarschijnlijk zijn er tussen de 7e eeuw en begin 1900 rond de 17 miljoen slaven vanuit Oost Afrika over de Indische oceaan en de rode zee getransporteerd naar het Midden-Oosten. In Oost-Afrika was de mensenhandel in handen van Arabische slavenjagers, gefinancierd door Indiase zakenlieden die zich op Zanzibar en aan de Afrikaanse Oostkust hadden gevestigd. Zanzibar was het centrum van deze slavenhandel tussen Afrika, het Midden-Oosten en India. 

Gevangen genomen in centraal en zuidelijk Afrika

Veelal gevangen genomen in centraal en zuidelijk Afrika in landen als Mozambique, Congo, Uganda, Zambia en Zimbabwe werden toekomstige slaven meegenomen naar Zanzibar. Maar 1 op de 4 mensen overleefden de tocht naar Zanzibar, veel stierven onderweg aan uitdroging, honger en uitputting. 

Verkocht op de slavenmarkt in Stone town

Op de slavenmarkt van Zanzibar werden de gevangenen verkocht aan hun nieuwe eigenaren. Voor de verkoop werden ze onderworpen aan een gruwelijke test. Naakt vastgebonden aan een zweeppaal brachten degenen die de minste reactie gaven tijdens de foltering het meeste geld op. De mannen die op de slavenmarkten aankwamen werden gecastreerd.  Dit zou ook verklaren waarom er in de Arabische wereld geen grote zwarte diaspora bestaat, zoals in de Verenigde Staten. 

Vervoerd naar het Midden Oosten

Vanaf de slavenmarkt werden slaven tewerkgesteld op de kruidnagelplantages, waar Zanzibar bekend om is. De rest werd door handelaren door de Sahara en over de Rode Zee en de Indische Oceaan naar het Midden-Oosten vervoerd. De meesten overleefden dit niet.

Museum in Stone town

In het museum in Stone Town vind je een monument ter nagedachtenis aan deze zwarte periode uit de geschiedenis. In het nabijgelegen gebouw is er een tentoonstelling over de slavenhandel en kun je de ruimtes zien waar de slaven werden opgesloten.

Weggeroofd

Ik word er stil van. Ook de andere bezoekers zijn stil of fluisteren zachtjes. De persoonlijke verhalen op de borden en de foto's zijn indrukwekkend. Stel je voor; je bent aan het werk op het land en plotseling word je met geweld gevangen genomen, weggesleurd van je familie en je huis. Ook kinderen overkwam dit. En dan begon de ellende. Dagen onder vreselijke omstandigheden zonder eten en totaal uitgeput, vaak vastgeketend aan kettingen en boomstammen. 

Cypriani Asmani

Cypriani Asmani was zes jaar toen hij gevangen werd genomen. Omdat hij probeerde te ontsnappen werd hij een jaar lang gedwongen een zware balk te dragen. De wreedheid is ongekend. Mensen werden niet gezien als mensen maar als gebruiksvoorwerpen. Geschikt om zwaar werk te doen op de plantages. 

Afschaffing slavernij Zanzibar

De sultan van Zanzibar werd uiteindelijk gedwongen door de Britten om de slavernij af te schaffen. Dit gebeurde aan het einde van de 19e eeuw. Een grote rol daarin speelde de ontdekkingsreiziger Livingstone, de bekende ontdekker van (onder andere) de Victoria watervallen. Hij was fel tegenstander van de slavenhandel en gebruikte zijn invloed om hier een einde aan te maken.

Anglicaanse kathedraal Stone Town

 Op de plek waar vroeger de slavenmarkt was staat nu de grote Anglicaanse kathedraal. Waar voorheen de zweeppaal stond, staat nu het hoofdaltaar van de kathedraal. Voor de kathedraal vind je het slavenmonument met de getekende mensen als stille getuige van deze heftige geschiedenis.

Het museum in Stone Town is dagelijks geopend van 8.30 tot 18.00 uur.